Editie 1, 2015

Stil delier

Gemert, L. van en Beishuizen, S.  Rubriek(en): Casuïstiek

Het neuropsychiatrische syndroom delier komt veel voor bij ouderen en heeft verstrekkende gevolgen voor de patiënt en diens familie. Er zijn drie subtypen van het delier: het hyperactieve, het hypoactieve en gemengde delier. Het hypoactieve of stil delier komt waarschijnlijk relatief vaker voor bij ouderen, maar wordt helaas regelmatig over het hoofd gezien. De verpleegkundige neemt een centrale positie in bij het vroegtijdig herkennen van het hypoactieve delier en het inzetten...

Multidisciplinaire richtlijn ‘Herkenning en behandeling van pijn bij kwetsbare ouderen’

Sandra Zwakhalen,  Rubriek(en): Klinisch redeneren

Een groot deel van de kwetsbare ouderen heeft chronische pijn. Deze pijn wordt onvoldoende herkend en behandeld. De verpleegkundige heeft een belangrijke rol in het herkennen van pijn bij kwetsbare ouderen die thuis wonen, in het ziekenhuis of hospice verblijven of misschien wel in het verpleeghuis wonen. In al deze settingen komen verpleegkundigen in toenemende mate in aanraking met kwetsbare ouderen die mogelijk pijn ervaren. Kwetsbare ouderen kunnen hun pijn...

Hoe gaat het met eh, eh, de seks?

Lennaerts-Kats, H., Forkink, A. en Rabsztyn, P.  Rubriek(en): Ziektebeeld

De ziekte van Parkinson(ZvP) is een neurodegeneratieve aandoening, waarbij door het verlies van dopaminecellen in substantia nigra, symptomen ontstaan als traagheid van beweging (hypokinesie), stijfheid van ledematen en gewrichten (rigiditeit), verminderde bewegingsuitslag (bradykinesie) en beven (tremor). Minder bekend is dat bij de ZvP ook nietmotorische klachten kunnen ontstaan, zoals depressie, geheugenstoornissen, obstipatie, slaap- en seksuele stoornissen.1 Deze...

Vitamine D, van belang van de wieg tot het graf

Boerman, R.  Rubriek(en): Farmacotherapie

Vitamine D is van belang voor sterke botten en spieren. Botstructuren worden vanaf de jeugd tot en met ongeveer het 35e levensjaar gevormd. Na het 50e levensjaar verliezen vrouwen gemiddeld 50% van hun botmassa. Bij mannen is dit 20% tot 30%. Vitamine D is daarnaast van invloed op vele andere processen in ons lichaam zoals het psychisch, psychiatrisch en cognitief functioneren van de mens. Een tekort aan vitamine D lijkt een wereldwijd probleem. Vroeger kwam het veelal voor bij...

Omgaan met zelfverwaarlozing en autonomie

Rubriek(en): Dilemma

Zelfverwaarlozing onder ouderen komt voor in de thuissituatie, maar ook na opname in een instelling kan het risico daarop bestaan. Zelfverwaarlozing levert risico’s op voor de cliënt, waardoor interventie nodig kan zijn. Zorgverleners worden soms dagelijks geconfronteerd met een dilemma: een cliënt beschermen tegen (het risico op) zelfverwaarlozing, door tegen zijn wil maatregelen te nemen, of het beschermen van diens autonomie.1 Dit artikel verkent de diagnostische...

Meerdere aandoeningen tegelijk

Erica Nuijten  Rubriek(en): Multimorbiditeit

In dit artikel wordt het begrip multimorbiditeit besproken. Aan de hand van een casus wordt er wat dieper op dit onderwerp ingegaan. Richtlijnen houden nog onvoldoende rekening met multimorbiditeit. Multimorbiditeit is op de eerste plaats een probleem voor de oudere zelf en daarnaast voor zowel de thuiszorg als intramurale zorg, waarbij de richtlijnen elkaar soms tegenspreken. Dit geeft de nodige problematiek voor de oudere, maar ook voor behandeling en verpleging. De kunst is dan ook...

Het stervensproces

Graeff, A. de en Teunissen, S.  Rubriek(en): Werkingsmechanisme

De zorg voor een goed sterfbed is een belangrijk onderdeel van palliatieve zorg. Onderkenning van en communicatie over de start van de stervensfase is van het grootste belang. Vermoeidheid, zwakte, gewichtsverlies, ophouden met eten en drinken, en sufheid zijn inherent aan de stervensfase. De zorg is gericht op een zo optimaal mogelijke kwaliteit van leven c.q. sterven en op begeleiding van de naasten. Onnodige medische en verpleegkundige (be)handelingen worden achterwege gelaten en de...

‘Communiceren gaat hartstikke goed, maar hij reageert wel raar’

Velden, H. van der  Rubriek(en): Communicatie

Misverstanden tussen gesprekspartners kunnen altijd en overal voorkomen. Ze worden snel opgelost als gesprekspartners de communicatieregels goed toepassen en zich kunnen inleven in de ander.

Functieverlies als gevolg van een ziekenhuisopname

Bianca Buurman  Rubriek(en): Werkingsmechanisme

Een groot deel van de ouderen heeft te maken met functieverlies als gevolg van een ziekenhuisopname. Dat betekent dat zij essentiële activiteiten zoals wassen, aankleden en lopen niet meer zelfstandig kunnen uitvoeren. Bij normale veroudering gaan de spiermassa en spierkracht achteruit; deze achteruitgang wordt ook wel sarcopenie genoemd. Een ziekenhuisopname kan deze achteruitgang verder versnellen. Vier factoren spelen daarbij een rol: de pre-existente geriatrische condities...